Czyli co dziś bym powiedział 20 letniemu sobie
W OSTATNIM CZASIE PISAŁEM O TYM JAK WAŻNA JEST DYWERSYFIKACJA, BEZ KTÓREJ LEPIEJ NIE WYCHODZIĆ Z DOMU, ANI PCHAĆ SIĘ Z CAŁYM KAPITAŁEM W INWESTOWANIE. DZIŚ COFAM SIĘ W CZASIE, ABY PRZEKAZAĆ KILKA ISTOTNYCH KWESTII Z PERSPEKTYWY DZISIEJSZEGO 28 LATKA.
Zaznaczę na wstępie, że wpis jak zawsze nafaszerowany jest linkami do słownika, które tłumaczą niektóre słowa, które mogą być niezrozumiałe, możesz śmiało klikać lub wyszukać je w naszym słowniku, który powstawał przez kilka lat, w których to tłumaczyliśmy wiele nowo poznanych przydatnych słów.
Droga 20 latko / drogi 20 latku
Pisze do Ciebie z przyszłości mając dziś 28 lat, będąc dzień przed swoimi urodzinami.
Podobnie jak Ty, nie miałem w swoim otoczeniu nikogo takiego, kto by mnie rozumiał i pomógł mi się rozwijać. Mógł dać jakieś dobre dla mnie wskazówki, być mentorem. Znalazłem rozwiązanie -> Książki, podcasty, filmy.
Otoczyłem się w ten sposób ludźmi sukcesu, którzy przekazywali mi same najważniejsze wartości i pozyskuje w taki sposób wiedzę.
Kiedy już miałem jakąś wiedzę zacząłem takich ludzi jak magnes sam przyciągać i zaczęło to być w pełni komplementarne. Ważne jednak, żeby zawsze otaczać się przez większość czasu ludźmi w naszej opinii lepszymi od nas, i my w konsekwencji też będziesz piąć się w górę. “Jesteś średnia 5 osób, z którymi spędzasz najwięcej czasu.”. Taka znajomość najlepiej działa, jeśli jest wzajemna i bezinteresowna, więc wartość musi być dwukierunkowa. Ostatecznie zobaczysz, że Twoje ambicje będą coraz większe, jakość życia coraz lepsza i zarobki również.
Mam dziesiątki książek, podcastów, audiobooków i kanałów, które mogę polecić. Całą listę książek, która albo umożliwi Ci, bądź chociaż pozwoli Ci szybciej, łatwiej, mniej boleśniej dotrzeć do życiowych celów jakie przed sobą sobie postawisz. Ale o tym napiszę Ci innym razem. Dziś zajmiemy się innym tematem, a mianowicie…
Ucz się negocjować.
Negocjacje przydają się niemal codziennie, więc jest dużo okazji do ćwiczeń. Ale trzeba najpierw zdobyć wiedzę, którą będziesz mógł testować. Temat nie jest trudny ani nudny. Wystarczy poznać kilka zasad i je testować. Najlepiej poza rodziną i bliskimi, bo na tej arenie jest znacznie trudniej w związku z emocjami, jakie same angażują się zwykle do takich dyskusji. W tych kontaktach przyda się wykorzystanie podstaw psychologii społecznej i behawioralnej, które w niezwykle przystępny sposób opisuje w swoich książkach Dale Carnegie. Zacznij od najważniejszej pozycji – „Jak zdobyć przyjaciół i zjednać sobie ludzi”.
Jeśli chodzi o negocjacje to polecam ikonę Roger Dawson, a z polski to Wojciech Woźniczka, który nagrał kiedyś dość ciekawy materiał o negocjacjach z pracodawcą na kanale Michała Szafrańskiego.
Studia nie są niezbędne
Niemniej ta inwestycja się zwraca z nawiązką.
Żyjesz w czasach, w których jeszcze przywiązuje się wagę do papierka, który się po studiach dostaje. Oczywiście idź na zaoczne i pracuj! Będą to najtrudniejsze czasy w Twoim życiu, ale dzięki temu potem będzie bardziej z górki.
Bądź przedsiębiorczy
Staraj się monetyzować swoje zainteresowania. Nie miej do siebie wyrzutów, że skaczesz z kwiatka na kwiatek, ale miej świadomość, że jeśli chcesz być w czymś naprawdę dobry, to musisz się na tym dostatecznie skupić. To jedna z pozycji, która pomoże CI to zrozumieć.
Bardzo ważne!
Nie przejmuj się opinią osób, na których Ci nie zależy, a skup się na opiniach, które pozwolą Ci być lepszym oraz na opiniach osób, którym na Tobie zależy.
I jeszcze jedna sprawa, która w mojej opinii jest niezwykle istotna w momencie, w którym chcemy żyć spokojne, bezpieczne życie w dostatku i nie martwić się o naszą przyszłość, która ma być wypasiona!
Mój chyba największy błąd
Ten błąd odroczył o kilka lat dojęcie do moich życiowych celów.
Dziś z perspektywy 28 latka żałuję właśnie tej jednak rzeczy, a mianowicie tego, że nie interesowałem się jedną z najistotniejszych kwestii, która jest ważna każdego dnia czyli finanse.
Potrafiłem przeznaczyć naście godzin, żeby wybrać fajne meble, telefon, wakacje i inne rzeczy, które są ostateczne drugorzędne, a nad tematem swojego portfela się zbytnio nie skupiałem przez dobre kilka lat.
Dziś tego nie rozumiesz i nie doceniasz, ale zaufaj mi – inwestowanie jest najistotniejsze w jak najmłodszym wieku, ponieważ dzięki procentowi składanemu nawet najmniejsze kwoty potrafią zamienić się w olbrzymie pieniążki za sprawą czasu, który nieubłaganie przemija. Nazywa się to różnie: Compound Effect, efekt kuli śnieżnej, efekt procentu składanego. A ostatecznie sprawia, że wykres wartości Twojego portfela jest wykładniczy.
I co z tego?
Dziś zainwestowany 1000 zł w przeciągu 50 lat przy małej stopie zwrotu 5% to ok. 12 000 zł. Uzupełniając miesięcznie tę kwotę nawet głupią stówą, ostatecznie po 50 latach masz niecałe 300 000 tys. I to przy założeniu, że niewiele wiesz o finansach i inwestycjach, bo 5 procent to jest bardzo bezpieczna i niezwykle niska stopa zwrotu z kapitału.
Jeśli założysz, że ograniczysz zbędna konsumpcję, zaczniesz jak najszybciej interesować się nieodłączną i niedocenianą dziedziną budowania majątku to będziesz miała widzę, która pozwoli Ci pomnażać oszczędności w zdecydowanie szybszym tempie i wykręcać 4-6% powyżej inflację, a kiedy na prawdę wchłoniesz się w ten świat to dojdziesz do 8-12%.
Między czasie zaczniesz trzymać się zasady – “Najpierw plac sobie” czyli dostaje wypłatę i automatycznie w pierwszej kolejności robi mi się przelew na inwestycję w określonej kwocie, a resztę mam na inne wydatki i na bieżącą konsumpcję, bo z tego też nie warto rezygnować. Zarobki będą rosnąć, więc decydujesz, że jak do tej pory byłem / byłam w stanie przeżyć za tyle, to teraz też mogę i przeznaczasz nie wszystko, ale załóżmy 20%-50% na inwestycje z każdej podwyżki, a reszta zostaje na głupotki, zbieranie na zwiedzanie świata, edukację, remonty etc.
Dziś zainwestowany 1000 zł w przeciągu 50 lat przy małej stopie zwrotu 5% to ok. 12 000 zł. Uzupełniając miesięcznie tę kwotę nawet głupią stówą, ostatecznie po 50 latach masz niecałe 300 000 tys. I to przy założeniu, że niewiele wiesz o finansach i inwestycjach, bo 5 procent to jest bardzo bezpieczna i niezwykle niska stopa zwrotu z kapitału.
Pamiętaj, że:
„Żyć chwilą do dobry pomysł na chwilę, ale nie na życie”
M. Brzeziński
Ostatecznie przy założeniu, że dziś zaczynasz z kapitałem zerowym i co miesiąc inwestujesz 100 zł, systematycznie podwyższając wysokość wpłaty o powiedzmy 5% (to chyba wiele nie jest) z zakładaną stopą zwrotu dość łatwą do osiągnięcia 7% powiedzmy to ostatecznie jesteś milionerką / milionerem (ok. 1 200 000 grafika powyżej) po 50 latach…
Gdybyś jednak zaczęła / zaczął tak jak ja 5 lat później
W wieku 25 lat, to w tym samym wieku (masz zaledwie 800 000). Wszystko za sprawą procentu składanego, czyli czasu który jeszcze masz. On gra główną rolę. Każda dziś zainwestowana złotówka to setki złotych kiedyś.
W rzeczywistości nie będziesz inwestować takich małych kwot przez całe życie, tylko zdecydowanie większe będąc w dochodowych branżach więc przedstawię Ci bardziej realne założenia.
50 lat oszczędzania, pierwsza wpłata 2000, stopa zwrotu niech będzie wciąż niska 7% (założymy, że to będą tylko bezpieczne instrumenty finansowe), wysokość wpłat miesięcznych 1000 zł i powiększamy ich wysokość o 5% systematycznie. Wynik to ok 12 milionów ostatecznie. Może nie jakiś mega zadawalający, ale suma Twoich wpłat to ok 2 mln przez te wszystkie lata, a reszta to zyski.
Inwestowanie się opłąca
Mam nadzieję, iż teraz widzisz, że tematy nie można sobie zbagatelizować. Robi to 99% społeczeństwa i przez to tylko niewielu z nas dojdzie do tego, że będzie milionerami. Najtrudniejsze to odroczyć konsumpcję, a niewielu z nas potrafi uporać się z tą sztuką.
Na zupełny start w wieku 20 lat zacząłbym od inwestowania jakieś kwoty miesięcznie, automatycznie jednym przelewem, który będzie jako pierwszy po wypłacie, przykład to obligacje indeksowane inflacją EDO poprzez rachunek IKE Obligacje w PKO BP.
Nie PKO SA. Ale nie dlatego, że mam coś do tego drugiego, ale dlatego, że detaliczne obligacje mają dopiero od niedawna w swojej ofercie. W szczególności przede wszystkim dlatego, że w przyszłości z PKO obligacje można przejść bezproblemowo do PKO IKE Supermakler i inwestować też w instrumenty z GPW i NewConnect czy nawet z rynku Catalyst.
Każdą inwestycję trzeba rozumieć, więc zacznij tutaj!
Jeden z licznych materiałów opisujący zasadę działania EDO – Emerytalnych Dziesięcioletnich Obligacji.
I niech nie zrazi Cię słowo dziesięcioletnich, bo możesz wyjść z inwestycji w dowolnym momencie. I na szczęście nie jest tak, jak na lokacie, gdzie wszystkie zebrane odsetki są utracone w chwili wcześniejszego wyjścia z lokaty, tylko potrącona jest niewielki procencik tego co łącznie zarobiłeś.
Cały mechanizm opłacalności i przedwczesnego zamknięcia obligacji EDO pokazany jest tutaj.
Kiedy potrafisz się utrzymać z odsetek od swojego kapitału – wydostań się z wyścigu szczurów
Jeśli w pewnym momencie, nie chcemy już pracować, a wolimy przykładowo podróżować. Żeby więc się utrzymać z odsetek generowanych przez kapitał, trzeba mieć ok. 4 mln. Nazywa się to bycie rentierem.
Dlatego, żeby jak najszybciej wyjść z tego wyścigu szczurów i być wolnym / niezależnym finansowo to trzeba się na początku spiąć i zadbać nie o to, by pracować. Nie tyle co dużo, ale w szczególności mądrze. Starać się zwiększać dochód (cenę jaką trzeba zapłacić za każdą Twoją godzinę), ale nie kosztem swojego czasu i zdrowia. Dbać również o zdrowie fizyczne (sport, dieta) i psychiczne, a także o relacje z ludźmi, którym na Tobie zależy oraz tym, którzy sprawiają, że stajesz się lepszy.
Poniżej jeszcze jedno wyliczenie
Wszystkie opierają się na kalkulatorze ze strony Esaliens.pl – Kalkulator Inwestycyjny więc możesz jeśli chcesz wpisać swoje założenia.
Uwaga
Jeśli jednak chcesz dokładnie zaplanować i wyliczyć swoje “rentierstwo” i wykorzystanie kapitału w czasie to skorzystaj z pracy braci HELIOSZ z kanału Giełda Inwestycje Trading czyli z materiału wideo i kalkulatora pod tytułem: Czy osiągniesz wolność finansową? Darmowy Excel do pobrania!
W zależności od Twojej wiedzy – czyli procentu rocznego jaki potrafisz wykręcić ze swojego portfela oraz wieku, jaki Cię ogranicza. Przy założeniu, że masz 20 lat i wykorzystujesz cały limit IKE, oraz IKZE, który załóżmy wzrasta zaledwie o około 1% przy każdej wpłacie (w rzeczywistości wzrośnie więcej ponieważ zależy od przeciętnego średniego wynagrodzenia brutto, a ono wciąż wzrasta), nie licząc innych inwestycji, ale licząc, że przykładowo zwrot podatku 32% z IKZE reinwestujesz to aktualnie (2023) limit IKE – 20 805 zł + IKZE – 8 322 zł + zwrot podatku z IKZE = 31 790,04 rocznie, a stopa zwrotu to zaledwie 5%, Twój wynik to:
25 lat – 1 856 136,44 zł
30 lat – 2 618 620,11 zł
35 lat – 3 609 225,62 zł
40 lat – 4 893 208,74 zł
45 lat – 6 554 347,40 zł
50 lat – 8 700 191,77 zł
Jak widać są to dosyć pesymistyczne założenia, bo przyrost wpłat jest powiększony zaledwie o 1%, nie uwzględniamy dodatkowo PPK, a stopa zwrotu test dość niska. Kiedy jednak bardziej się postarasz, będziesz zwiększać zarobki i przeczytasz kilka książek, nauczysz się inwestować to stopa zwrotu będzie znacznie bardziej zadawalająca…
Po 30 latach inwestowania z kapitałem tylko ponad 4 mln będziesz w stanie utrzymać się już wyłącznie z odsetek, jaki będzie generować Twój kapitał. Wszystko zależy od Ciebie, czasu jaki Ci pozostał oraz czasu jaki przeznaczysz na naukę inwestowania. Niemniej zaczynając 2 lata temu i lokując kasę w obligacjach EDO miałbyś już aktualnie stopę zwrotu sięgającą w porywach do ponad 18%.
Podsumowanie
Jak widać powyżej obligacje zakupione przed rokiem Marcem 2022 przynoszą obecnie taką stopę zwrotu. Powyżej wycinek z przykładowymi obligacjami z wcześniejszego okresu.
Taka wysoka stopa zwrotu oczywiście nie zdarza się co roku w tak prostych i przejrzystych instrumentach inwestycyjnych, ale pomyśl co byś mógł osiągnąć, kiedy rozumiesz jak działają wszystkie najpopularniejsze klasy aktywów… Potrafisz spędzić kilka godzin nad wyborem telefonu, laptopa, mebli, TV, Netfliks’em etc. a nad istotnymi kwestiami w życiu nie jesteś w stanie spędzić kilku minut dziennie? Wiem, że jesteś i tego Ci życzę!
P.S. Wpadnij czasem na -> Discord, gdzie wrzucam linki do wielu różnych ciekawych treści głównie spoza life4more.pl
Może stwierdzisz, że to głupie i niepotrzebne, ale jest to coś, co z dzisiejszej perspektywy chciałbym usłyszeć w wieku 20 lat. Byłbym wówczas 3 lata bliżej do osiągnięcia swojego celu, którego teraz nie zdradzę 😋.
Miłego życia, a ja wracam do teraźniejszości!
Pozdrawiam serdecznie
Darek 🙂
Hasła użyte we wpisie:
Obligacje, obligacje indeksowane inflacją
IKE
IKZE
Compound Effect
Discord
Inne finansowe zobacz w słowniku pojęć na naszej stronie
Jeśli szukasz polecanych książek z zakresu finansów to zajrzyj do naszego ebooka oraz na stronę:
Zakładka Polecane -> Finanse
Zapraszamy także do grup tematycznych na FB – GRUPA Finanse osobiste
- Zakup nieruchomości? Czy kredytować czy kupować za gotówkę? Co się bardziej opłaca? Który wariant bezpieczniejszy?
Zastrzeżenie jest jednak jedno, a mianowicie – przeciwnikiem pożyczania na konsumpcję. Przykładem takiej konsumpcji podpartej zadłużeniem jest wydawanie wynagrodzenia za stworzoną przez siebie wartość na pokrycie kosztów odsetek od rzeczy kupionych, które nie generują dodatkowego dochodu. Wyjątkiem od tego jest właśnie kredyt hipoteczny oraz kredyty inwestycyjne. - Podróż w czasieDroga 20 latko / drogi 20 latku, Pisze do Ciebie z przyszłości mając dziś 28 lat, będąc dzień przed swoimi urodzinami. Podobnie jak Ty, nie miałem w swoim otoczeniu nikogo takiego, kto by mnie rozumiał i pomógł mi się rozwijać. Mógł dać jakieś dobre dla mnie wskazówki, być mentorem. Znalazłem rozwiązanie
- Dlaczego dywersyfikacja?Doświadczenie w inwestowaniu świadomym według obecnej strategii to ok 3 lata. Wcześniejsze działania nie były świadomymi inwestycjami, a jedynie spekulacją bez długoterminowej strategii. Stosuje połączenie strategii procentowego podziału portfela długoterminowego na różne walory finansowe i strategii DCA – dollar-cost average – czyli uśrednianie polegające na rozkładaniu zakupów i sprzedaży na równe sumy i regularne transakcje według strategii. Mam zaplanowaną strukturę portfela z podziałem na nieruchomości (fizyczne i papierowe [reity] ), ETF’Y i akcje, obligacje i obligacje indeksowane inflacją, kruszce, kryptowaluty i inne, m.in. towary. Gdzie co jakiś czas dokonuje transakcji, by podział wszystkich środków zgadzał się procentowo z założeniami, inaczej mówiąc, co 1-3 miesiące uzupełniam każdy z tych walorów odpowiednią wartością. Posiadam 10 procentowy portfel spekulacyjny, w celu zabawy spekulacyjnej, dający emocją ujście. Dzięki temu też więcej uczę się o samym sobie i inwestowaniu. Najgorszym wrogiem dla naszych inwestycji oprócz rządów i podatków jesteśmy my sami i emocję, którymi najczęściej się kierujemy. Często w konsekwencji decyzji podjętych pod wpływem emocji, jak strach czy chciwość kupujemy na górkach i sprzedajemy na dołkach, a tego chcemy raczej unikać.
- Inwestowanie w trudnych warunkach emocjonalnych czyli 10 wniosków, które pozwalają skutecznie inwestować i osiągać zyski bez zbędnych emocji.Doświadczenie w inwestowaniu świadomym według obecnej strategii to ok 3 lata. Wcześniejsze działania nie były świadomymi inwestycjami, a jedynie spekulacją bez długoterminowej strategii. Stosuje połączenie strategii procentowego podziału portfela długoterminowego na różne walory finansowe i strategii DCA – dollar-cost average – czyli uśrednianie polegające na rozkładaniu zakupów i sprzedaży na równe sumy i regularne transakcje według strategii. Mam zaplanowaną strukturę portfela z podziałem na nieruchomości (fizyczne i papierowe [reity] ), ETF’Y i akcje, obligacje i obligacje indeksowane inflacją, kruszce, kryptowaluty i inne, m.in. towary. Gdzie co jakiś czas dokonuje transakcji, by podział wszystkich środków zgadzał się procentowo z założeniami, inaczej mówiąc, co 1-3 miesiące uzupełniam każdy z tych walorów odpowiednią wartością. Posiadam 10 procentowy portfel spekulacyjny, w celu zabawy spekulacyjnej, dający emocją ujście. Dzięki temu też więcej uczę się o samym sobie i inwestowaniu. Najgorszym wrogiem dla naszych inwestycji oprócz rządów i podatków jesteśmy my sami i emocję, którymi najczęściej się kierujemy. Często w konsekwencji decyzji podjętych pod wpływem emocji, jak strach czy chciwość kupujemy na górkach i sprzedajemy na dołkach, a tego chcemy raczej unikać.
- Joga jest fajnaPierwszy wywiad na kanale. Zapraszam do obejrzenia. Joga dla początkujących – wywiad z Joanną Ignac z kanału Yoga by Asia Please leave this field emptyZapisz się na newsletter! Pobierz darmowy e-book Aby być na bieżąco już dziśDołącz do nas już dziś korzystaj z darmowych treści i niespodzianek po zapisaniu się do listy.Jeśli nie znajdziesz maila …
- Odpowiedź na pytanie Pani Ewy. Jak rozliczyć kryptowaluty i jak rozliczyć krypto z Revolut a.Pani Ewa w komentarzu na YouTube zadała bardzo trafne i ważne pytanie, na które odpowiedź jest deczo bardziej złożona i obszerna by umieścić je na YouTube. Dlatego robię z tego krótki wpis 😊 Temat Revoluta był omawiany szczegółowo w TYM WPISIE. Pani Ewa Można prosić o informację jak konkretne rozliczyć podatkowo kryptowaluty, jak to się …
